Pannenborg

Abraham Pannenborg

Op de begraafplaats in Hoogezand staat de grafsteen van Abraham Pannenborg, een 30 jarige man, die, blijkbaar in de bloei van zijn leven, overlijdt. Onderaan is vermeld:

Onze broer werd onverwacht
Van ’t leven tot den dood gebracht
Mochten w’allen zijn bereid
In ’t roepingsuur voor d’eeuwigheid

grafsteen Abraham Pannenborg

Onderzoek

Wie was Abraham en hoe kwam hij zó vroeg aan zijn einde? Hij heeft wel het nodige meegemaakt op het anders zo rustige Groninger land.

Hij werd als tweede zoon geboren op 23 januari 1873 aan de Kalkwijk in Hoogezand, als zoon van de tuinman Remko Pannenborg en Annegien Voerman. Zijn vader overlijdt als Abraham 19 jaar is. Ook zijn moeder, veehoudster, overlijdt vroeg, in 1900. Abraham is dan 27 jaar oud. Vermoedelijk was hij inmiddels kostwinner, zijn beroep is tuinman. Zijn oudere broer Nanno is inmiddels getrouwd.

Diefstal

Op 29 november 1895 werd in de rechtbank van Winschoten o.a. zitting gehouden naar aanleiding “van de diefstal van een broek van A. Pannenborg te Kalkwijk”. Hendrikus Sw. uit Hoogezand, inmiddels rijksarbeider te Hoorn (is hij gevlucht voor de schande, weggezonden door zijn familie?), wordt aangeklaagd voor de diefstal. De eis is 4 maanden.

Fietstocht

Het is woensdag 2 september 1903, in de middag. Droog weer, 17 graden. Abraham fietst met zijn zwager langs de Slochterstraat in Sappemeer. Zij komen een boerenwagen tegen, die bespannen is met een paar dartele paarden. Zwager raad Abraham aan af te stappen, maar Abraham ziet geen gevaar. Dan komt zijn fiets onder de wagen terecht. Hij overlijdt bijna direct. De paarden van de wagen springen in het Winschoterdiep terecht. Een 10-jarig meisje raakt ook onder het rijtuig, maar komt gelukkig met de schrik vrij.

slochterstraat