Engels, Lubberts

Hendrik Daniel, zoon van politiebediende Willem Engels uit Haarlem, werd geboren in 1820 in het Brabantse Heusden. Met zijn ouders en broer is het gezin verhuisd naar Ruinen, waar vandaan de familie niet meer is vertrokken.

Hendrik Daniel start (en eindigde) zijn carriëre als onderwijzer in Stuifzand.

Stuifzand

De Drentse plaats wordt lokaal Stoefzaand genoemd en valt tegenwoordig onder de gemeente Hoogeveen.
Waarschijnlijk was de streek, waar het dorp nu ligt, al in de oertijd bewoond. Als in de 17e eeuw de veenafgravingen in Hoogeveen en omgeving beginnen, is Stuifzand een plaats waar alleen stropers en vrijbuiters wonen. Pas halverwege de 19e eeuw wordt Stuifzand opgenomen in de gemeente Ruinen en komt er een onderwijzer in het dorp wonen.
Rond 1920 krijgt Stuifzand een doorgaande weg naar Hoogeveen en wordt het isolement definitief opgeheven. Het dorp kent nog altijd een aantal historisch interessante objecten: het kleinste huis van Europa staat er en Vincent van Gogh heeft er korte verbleven in de voormalige herberg.

Het gezin

Hendrik Daniel trouwt in 1846 in Ruinen met Hendrikje Frens Lubberts (van Koekange) op 25 april 1846 in Ruinen. Het echtpaar gaat wonen in Stuifzand, waar ze 3 zonen en 4 dochters krijgen. Helaas sterven de jongste zonen in hun kindertijd (respectievelijk één week en 16 jaar oud). Van de dochters overlijdt Frederika op 41 jarige leeftijd “na 23 jaar geduldig lijden”, zo valt te lezen in de lokale krant. De overige kinderen trouwen en krijgen nageslacht.

Status

Hendrik Daniel wordt tussen 1870 en 1881 regelmatig genoemd als één van de notabelen van het dorp. In november 1887, 50 jaar na zijn aanstelling als onderwijzer, wordt hij gefeliciteerd door de commissie van toezicht op het lager onderwijzer en alle onderwijzers uit de gemeente Ruinen. Er wordt hem een mooi cadeau overhandigd. “De gasten kregen een gul en gastvrij onthaal, bij welke gelegenheid het niet aan toasten ontbrak.”
Met ingang van 1 november 1894, 57 jaar nadat hij begon als onderwijzer, ging hij als hoofdonderwijzer met pensioen. Zijn inkomen vanaf dat moment is vastgesteld op fl. 500 per jaar.

Schoolgebouw

In de Provinciale Drentsche en Asser courant van 16 november 1934 valt te lezen: “Woensdag was het 50 jaar geleden [1884], dat de tegenwoordige o.l. [openbare lagere] school alhier gebouwd werd. Eertijds (1847 of eerder) was hier een éénlokalig schooltje, hetwel nog met riet was gedekt. Als hoofd fungeerde vanaf 1847 de heer H.D. Engels, bij vele oudere nog zeer goed bekend. Toen in 1884 de oude school werd afgebroken en een nieuwe van twee lokalen voorziene school werd gebouwd, gaf de heer Engels zijn lessen bijgestaan door de kinderen der hoogste klassen of later een kwekeling. In het jaar 1894 ging de heer Engels met pensioen. Hij werd op 1 november 1894 opgevolgd door de heer E. van der Laan, toentertijd hoofd der o.l. school te Pesse (…).”

Foutje?

Wat opvalt aan bovenstaande is, dat de heer Engels zijn carriere begonnen zou zijn in 1847. Hij viert zijn 50(!)-jarig jubileum in 1887…

Tot slot

Hendrik Daniel overlijdt op 21 februari 1910 in Stuifzand, waar hij naast zijn echtgenote ligt, die hem is voorgegaan op 9 april 1907.

Bronnen:
– http://www.alledrenten.nl
– http://www.bhic.nl
– http://www.wikipedia.nl
– http://www.delpher.nl