HEST MEER GELUK HAD AS OKKE KLUUN, WANT DIJ MOS HANG’N

Okke Geerts Kluin

In de Groninger courant van 13 april 1838 staat het volgende geschreven:

Het doodshemd, dat Okke droeg bij de ophanging, ligt in het Groninger Museum, het is een lang wit hemd zonder zakken (eigendommen had men niet meer nodig).

Okke of Ottho?

In de overlijdens akte, opgemaakt door “de Griffier der Regtbank van Eersten Aanleg, zittinghoudende te Groningen”, A.A. Ganderheyden, staat vermeld dat “is overleden Okke Geerts Kluin – volgens zijne, in der tijd, gedane opgave oud drie en twintig jaren, – van beroep boerenknecht, geboren te Kantens, laatstelijk zonder vaste woonplaats; en, wijders, dat, met betrekking tot de namen, het beroep en de woonplaats der ouders van genoemden overledenen, niets met genoegzame zekerheid , in officio, ter mijner Kennisse is gekomen.” Okke is ’s ochtends te “ruim elf uur” overleden in Groningen.

Zijn verzoek tot gratie was afgewezen.

Hij had de straf te danken aan een door hem gepleegde moord met diefstal in Uithuizen op 22 april 1837. Okke is de laatste man in de provincie Groningen, op wie de doodstraf is uitgevoerd.

Verteld

Een bewoner uit deze omgeving, Harm Boukema, was 6 jaar, toen het gebeurde. Hij dreef, samen met schoolkameraden, voor schooltijd de koeien naar het Oude Til en vandaar naar de Brouwerijweg langs Uithuizen.

Hij vertelde: Marijke, in de volksmond Graitje genoemd, had hem en zijn kameraden nog een beetje geholpen. Okke woonde in bij Dreeuwes en Marijke als boerenknecht. Okke had gevraagd naar zakgeld (buusgeld), maar Marijke gaf hem niets, Okke was een zwierbol (losbol). Als ze hem wat gaf, ging hij er vandoor. Ze was koffiebonen aan het malen, schudde het molentje heen en weer en zei: “Nee, Okke, krigs van mie gain geld!” Okke greep haar hierna bij het haar, sleepte Marijke naar het achterhuis en sloeg haar met de bijl. Daarna ging hij bij de kabinetskast langs, pakte geld en vertrok naar de markt.
Okke is opgepakt en op een boerenwagen tussen twee veldwachters in naar de stad gebracht. Hij droeg een blauwe kiel. Het stond zwart van de mensen in de dorpen, waar de kar door reed. Volgens overlevering zong hij het eerste lied van Psalm 6:

O heer! Gij zijt welddadig!
Straf mij niet ongenadig
In Uwen toornegloed.
Ai! Matig Uw kastijden, 
Sla mij met medeleden,
Gelijk een Vader doet.

Geert Okkes (Kluin) en Grietje Klasens (Berghuis)

Okke is geboren als Ottho Kluin op 15 december 1813 te Kantens en was de zoon van Geert Okkes Kluin, “militair in den Fransche armee”, en Grietje Klasen, dagloonster. Hij was één van een tweeling. Zijn tweelingbroer heette Ludolophus Kluin.

Geert Okkes en Grietje Klaassen ondertrouwden in de kerk van Middelstum op 17 juni 1810. Hij kwam uit Middelstum, zij is geboren in Kantens, maar kwam van Kolhol. Op 1 juli 1810 werd de zegen gegeven in de kerk van Kantens. Of het een huwelijk uit liefde was? In ieder geval was Grietje hoogzwanger bij de inzegening.
Kinderen (geboren en, voor zover geen plaats vermeld, overleden in Kantens):
1. Anje, geboren op 28 juli, gedoopt op 12 augustus 1810, overleden op 15 mei 1829
2. Geertruida, geboren 4 juni 1812, overleden op 18 augustus 1826
3. Ottho, geboren 15 december 1813 (tweeling), overleden op 12 april 1838 te Groningen
4. Ludolphus, geboren 15 december 1813 (tweeling), overleden 12 juni 1815 (als Luitjen)
5. Vrouwke, geboren 23 februari 1819
6. Jan, geboren 27 mei 1820
7. Martje, geboren 4 mei 1823
8. Jobtje Jacobs Numan Kluin, geboren 9 februari 1829, overleden 28 juli 1863 (als Jaaptje). Jaaptje had (ongetrouwd) een zoontje, geboren op 11 september en overleden op 11 oktober 1854 in Uithuizen.

Bij het overlijden van Jobtje/Jaaptje is als vader vermeld Jacob Numan. Waarschijnlijk was hij Jacob Numan, die overleed op 24 december 1828 in Kantens als 29-jarige boerenknecht.

Er is iets  vreemds aan de hand met de dit gezin. Bij de geboorte van de laatste 4 kinderen staat vermeld dat de echtgenoot van de moeder sedert 1813 een onbekend verblijfplaats heeft dan wel sinds 1813 afwezig is. De kinderen zijn in onecht geboren, zoals dat heet. We zullen waarschijnlijk nooit te weten komen wie hun vader(s) is (zijn).

Grietje is, als Grietje Pieters Kluin, overleden op 17 september 1847 in Uithuizen. Ze was 55 jaar. Bij haar man staat vermeld dat Geert is overleden.

Vervolg familie Kluin

Hoe zijn de kinderen uit dit gezin terecht gekomen? Alleen van Martje heb ik iets kunnen vinden. Waar de andere drie gebleven zijn of wat er van hen is geworden, heb ik niet kunnen achterhalen.

Martje (Jacobs) Kluin of Numan
Als boerenmeid trouwt Martje Kluin op 21 december 1839 in Kantens als 16-jarige met Jacob Jacobs Meijer, boerenknecht. Ze treedt, v.w.b. haar leeftijd, in de voetsporen van haar moeder. Later wordt ze vaak Martje (Jacobs) Numan.
Kinderen (allen geboren te Uithuizen, tenzij anders vermeld):
1. Trientje, geboren 1 januari 1840 in Kantens, overleden 19 maart 1840.
2. Trientje, geboren 2 december 1840
3. Grietje, geboren 16 juni 1842, overleden 27 juni 1843
4. doodgeboren jongen, 28 juli 1843
5. Jacob,  geboren 14 juni 1844
6. Grietje, geboren 20 september 1845, overleden 30 oktober 1848
7. Geertje, geboren 16 december 1847
8. Grietje, geboren 12 april 1849, overleden 29 oktober 1849
9. Jacobje, geboren 19 mei 1850
10. Grietje, geboren 30 mei 1851, overleden 9 april 1853
11. Jacobus, geboren 1853, overleden 5 april 1859
12. Pieter, 11 mei 1854

Jacob Jacobs Meijer overlijdt op 5 september 1855 in Uithuizen.

De volgende kinderen worden in Uithuizen geboren na het overlijden van Jacob:
13. Harmannus Numan, geboren 8 augustus 1864
14. Pieter, geboren 11 mei 1868

Op 30 mei 1868 trouwt Martje, als weduwe van Jacob Jacobs Meijer, met Roelf Klazens van den Berg, dagloner uit Uithuizen.

---

Marijke Arends Teisman, het slachtoffer van de overval

Marijke, Graitje in de volksmond, was geboren in Noordwolde, gemeente Bedum, en daar gedoopt op 14 april 1784 als dochter van Arent Steffens en Trijntje Klaassen. Lolke (1785) en Stefen (1787) volgden haar.

Lolke trouwt in 1811 in Bedum met landbouwer Pieter Cornelis.

Marijke volgde haar 2 jaar later, in 1813, ook in Bedum als ze in het huwelijksbootje stapt met Arend Cornelis Lanninga, een boerenknecht. In 1824 hertrouwt ze in 1824 in Stedum (als weduwe van Arent Kornellis Laan) met Drewes Sikkes Bisschop, boerenarbeider en vader van een dochtertje uit zijn eerste huwelijk en een dochtertje en zoontje uit zijn tweede huwelijk.

Bij het overlijden van Marijke is vermeld dat Dreeuwes tapper is. Marijke laat 2 kinderen na (Antje (1815) en Arend (1819)) uit haar eerste huwelijk. Dreeuwes overlijdt 4 jaar later in Uithuizen, als hij 62 jaar is.

De jongste, Steven, overlijdt in Bedum ongehuwd op 4 augustus 1829.

---

Bronnen:
– http://www.allegroningers.nl
– http://www.delpher.nl
– http://www.ngv.nl
– http://www.nazatendevries.nl
– http://www.wikipedia.nl

---